زمانی تنها راه نقلوانتقال پول، فقط اسکناسهای فیزیکی بود. پس از آن کارتهای بانکی جایش را در مبادلات مالی مردم باز کرد و اندکی بعد گوشیهای تلفن همراه بودند که بهعنوان ابزار اصلی خریدوفروش آنلاین شناخته میشدند. همان چیزی که امروز به آن میگوییم «پرداخت موبایلی»! خوشمان بیاید یا نه گوشیهای هوشمند موبایل پادشاه تراکنشهای آنلاین هستند. همان چیزی که ما را این روزها از بههمراهداشتن پول نقد و حتی کارت بانکی بینیاز کرده است.
پرداخت موبایلی انواع و اقسام گوناگونی دارد. از درگاههای درون برنامهای (In-App) گرفته تا کیف پولهای موبایلی و دایرکت دبیت. این دو گزینه آخر این روزها محبوبتر از بقیه روشها شدهاند. چرا که تراکنش در کسری از ثانیه انجام میشود و هیچ دردسری ندارد. حتی احتیاج به استفاده از کارت بانکی هم ندارد. پرداخت از کیف پول موبایلی و دایرکت دبیت اگرچه شباهتهایی با هم دارند اما در کارکرد با هم متفاوتاند. در این مطلب قصد داریم مزایا و چالشهای استفاده از هریک را برای کاربران و کسبوکارها بیشتر بررسی کنیم.
مزایای دایرکت دبیت برای کاربران
۱. باقیماندن پول در حساب بانکی کاربر: نخستین و شاید مهمترین مزیت استفاده از دایرکت دبیت در مقایسه با کیف پول موبایلی شاید همین باشد. پول در حساب بانکی کاربر باقی میماند و در زمان مقرر کسر میشود. اما در کیف پول موبایلی لازم است ابتدا کیف پول توسط یک کارت بانکی شارژ شود و سپس تراکنش انجام شود.
۲. امنیت بیشتر: دایرکت دبیت در مقایسه با کیف پول راهکار امنتری است. نخست آنکه پرداختها از حساب بانکی کاربر انجام میشود. دلیل بعدی و مهمتر اینکه قبل از انجام تراکنش دایرکت دبیت، کاربر میبایست یکبار با تطبیق شماره ملی، شماره موبایل و واردکردن اطلاعات مندرج روی کارت بانکی، احراز هویت شود.
۳. راحتی و عدم فراموشی: این شاید مزیت مشترک دایرکت دبیت و کیف پول باشد. در هر دو سرویس، کاربر امکان برنامهریزی و خودکارسازی پرداختها را برای جلوگیری از فراموشی دارد.
چالشهای دایرکت دبیت برای کاربران
۱. وابستگی به بانک: اگر چه انجامشدن پرداختها از حساب بانکی کاربر در روش دایرکت دبیت خود نوعی مزیت به شمار میرود، اما به دلیل وابستگی به بانک میتواند محدودیتهایی هم به همراه داشته باشد. مواردی مانند پشتیبانینکردن یک بانک خاص از تراکنش دایرکت دبیت یا محدودیت سقف مبلغ تراکنش، نمونههایی ازایندست هستند.
۲. برخی محدودیتهای کاربری: بعضی از افراد، ممکن است فراموش کنند یک قرارداد پرداخت مستقیم بستهاند، یا از اینکه ناگهان پیامک کسر پول از حساب بانکی برایشان بیاید دچار استرس شوند. اگر چه این موضوع ماهیت کارکردی دایرکت دبیت است، اما ممکن است برای برخی آزاردهنده باشد.
مزایای دایرکت دبیت برای کسبوکارها
۱. تجربه کاربری مناسب: دایرکت دبیت به دلیل سرعت، سادگی، امنیت و راحتی بیشتری که برای مصرفکننده به همراه دارد، باعث رضایت او و در نهایت ارتقای تجربه کاربری کسبوکار میشود.
۲. جریان نقدینگی: آمارهای بینالمللی و داخلی نشان میدهد راهاندازی دایرکت دبیت برای کسبوکارها باعث افزایش جریان نقدینگی و رشد درآمد پایدار میشود.
۳. کاهش هزینه یادآوری و ریسک نکول: کسبوکارها زمان و هزینه زیادی را صرف یادآوری اقساط و پرداختها به مشتریان خود میکنند. با استفاده از دایرکت دبیت این هزینهها کاهش یافته و از بدحسابی مشتریان (نکول) جلوگیری خواهد شد.
چالشهای دایرکت دبیت برای کسبوکارها
۱. محدودیتهای بانکی: سیاست بانکها در ارائه API دایرکت دبیت یکسان نیست. برخی بانکها محدودیتهای تعدادی و مبلغی خاصی روی تراکنشهای دایرکت دبیت اعمال میکنند. برخی دیگر به دلایل قانونی، ممکن است تمایل به ارائه این راهکار به برخی صنایع نداشته باشند.
۲. پیادهسازی: بانکهای گوناگون کشور از روشهای مختلف برای ارائه API دایرکت دبیت استفاده میکنند. برخی از بانکها هم متأسفانه ارائه سرویسهای بانکداری باز مانند دایرکت دبیت را تاکنون در دستور کار خود قرار ندادهاند. این محدودیتها ممکن است برای برخی از صاحبان کسبوکارها در پیادهسازی دایرکت دبیت ایجاد چالش کند.
۳. کمبود آگاهی کاربران: با وجود بلوغ دایرکت دبیت در سایر نقاط جهان بهویژه اروپا و آمریکا، این فناوری هنوز در ایران جوان است و بسیاری از کاربران یا آن را درست نمیشناسند و یا باورهای بعضاً نادرستی درباره آن دارند.
مزایای کیف پول موبایلی برای کاربران
۱. سرعت بالا: ازآنجاییکه مبالغ موجود در کیف پول موبایلی، پس از شارژ توسط کاربر، در یک حساب مجازی نگهداری میشود، طبیعتاً عملیات اجرایی از سرعت قابلقبولی برخوردار است. اگر چه بسته به سیاستهای ارائهکننده کیف پول، کاربر ممکن است برای تأیید تراکنش نیازمند ورود رمز کاربری یا موارد مشابه باشد.
۲. عدم وابستگی به بانک: همانطور که در بالا گفتیم، مبالغ موجود در کیف پول کاربر، در یک حساب مجازی نگهداری شده و موجودی کیف پول به کاربر نمایش داده میشود؛ بنابراین محدودیتهای بانکی مانند عدم پاسخگویی سرویس، رمز دوم پویا، تاریخ انقضای کارت، CVV2 و … در اینجا بیمعنی خواهند بود.
۳. امکان بهرهمندی از شبکههای تخفیف: ارائهکنندگان خدمات کیف پول، معمولاً برای استقبال بیشتر کاربران، خدمات مکملی مانند باشگاه مشتریان، بازگشت قسمتی از پول (Cash Back)، پیشنهادهای تخفیفی، قرعهکشی و… را ارائه میکنند.
چالشهای کیف پول موبایلی برای کسبوکارها
۱. ایجاد شبکه گسترده پذیرندگی: کسبوکارها برای تشویق کاربران به استفاده از کیف پول موبایلی، ناگزیر به برقراری یک شبکه پذیرندگی گسترده هستند. این موضوع معمولاً هم زمانبر است و هم هزینهزا.
۲. مقاومت کاربران نسبت به شارژ کیف پول: کاربران معمولاً نسبت به شارژ کیف پول موبایلی با مبالغ بالا علاقهمند نیستند و در برابر آن از خود مقاومت نشان میدهند و ترجیح میدهند پرداختهای خود را به روشهای سنتی انجام دهند.
۳. ریسک مبارزه با پولشویی: برخی از افراد سودجو، از کیف پولهای موبایلی با هدف ازبینبردن منشأ اصلی پول، نقل و انتقالهای غیرقانونی پول و دورزدن مقررات مربوط به مبارزه با پولشویی استفاده میکنند. این موضوع بعضاً کسبوکارها را با چالشهای قانونی متعددی مواجه میکند.
نتیجهگیری
هر دو روش دایرکت دبیت و کیف پول موبایلی از جدیدترین شیوههای پرداخت غیرحضوری هستند که مزایا و چالشهای خاص خود را برای کاربر نهایی و کسبوکار ایجاد میکنند. کاربران معمولاً بنا بر سبک زندگی، شیوه خرید و میزان مصرف، روش مناسب خود را پیدا میکنند و کسبوکارها نیز بر همین اساس و نوع محصولات ارائه شده اقدام به پیادهسازی راهکار پرداختی مناسب مشتریان خود میکنند.
برخی از کسبوکارها هم با هوشمندی، این ۲ روش را با هم تلفیق کرده و از راهکار دایرکت دبیت بهعنوان روشی برای شارژ خودکار کیف پول کاربر استفاده میکنند. بهاینترتیب که کیف پول کاربر در صورت رسیدن به کف موجودی که از قبل تعیین شده است، بهصورت خودکار با مبلغ دلخواه بهوسیله دایرکت دبیت شارژ میشود.
شما بهعنوان کاربر نهایی یا صاحب یک کسبوکار چه تجربهای در استفاده از راهکار دایرکت دبیت و کیف پول موبایلی دارید؟ دیدگاههای خود را دراینخصوص با ما از طریق ارسال دیدگاه در میان بگذارید.